RECENSIES LIEFDE EN DORPSGEVOEL
Noord-Holland op haar best - 16-01-2010
****
Zijlstra - Liefde & Dorpsgevoel
Ex-zeevaarder Jeroen Zijlstra, nu zanger en trompettist, timmert al tien jaar aan de weg in kleinkunstland en mag zich de uitvinder noemen van een genre: maritieme kleinkunstjazz. Op de laatste cd Liefde & Dorpsgevoel laat hij zien dat het genre zich verder heeft ontwikkeld. Er zijn nog steeds verwijzingen naar de zee (neem Belboei en Knippie Bakkie), maar de teksten zijn gevoeliger en persoonlijker geworden.
Het album, door ziekte van de saxofonist zonder sax, klinkt aangenaam melancholisch en romantisch. Het water is overal, maar je verzuipt er niet in. Zijlstra maakt het dorpse leven voelbaar als hij zingt over een korrel zand, een ijskoud flesje bier, een bakkie zwart als teer. Heerlijke plaat, "Rauw als de smaak van gemis".
Annet de Jong, De Telegraaf 16-01-10
Patrick Meershoek Het Parool, 1 november 2010
De Preek van de Leek door Zijlstra. Gezien: Singelkerk, Amsterdam 31/10.
Paulus was als Miles Davis
Breed uitwaaierende jazzakkoorden, ijle trompetklanken en een applaus na de schriftlezing in een bomvolle Singelkerk: zanger-trompettist Jeroen Zijlstra trapte gistermiddag een nieuwe reeks af van de zogenoemde Preek van de leek.
Voor het derde opeenvolgende jaar wordt in november de zondagsdienst in de Singelkerk uitbesteed aan een bekende Nederlander. De komende weken staan Nebahat Albayrak, Ernst Veen, Erik van Muiswinkel en Alexander Rinnooy Kan als dominee-voor-een-dag op de kansel.
De voormalige Noordzeevisser Zijlstra werd voorgesteld als een man met apostolische kwaliteiten, maar de zanger zelf benadrukte dat hij wel even had geaarzeld over het aanbod de kansel te beklimmen. "Ik ben niet van de kerk," zei hij. "Vroeger niet en nu niet. Ik voel me een bandleider die zijn arme muzikanten heeft meegesleept naar het verkeerde podium. Ik balanceer nu op het randje, maar dat ken ik van de jazz. Ik improviseer op een thema en laat het onbekende toe."
Ondanks deze aarzeling vielen de breekbare liedjes van Zijlstra, onder meer van zijn onlangs verschenen cd Liefde & dorpsgevoel, in de plechtige Singelkerk wonderwel op hun plaats. Zijlstra las voor uit het boek Handelingen, de passages over het bezoek van de apostel Paulus aan Areopagus. De zanger vergeleek de opdringerige Paulus met zijn grote voorbeelden, Miles Davis en Chet Baker, die hun muzikale roeping volgden, zelfs al betekende dat dat de bezoekers het cafe waar zij speelden al lang verlaten hadden om ergens anders op begrijpelijke muziek te kunnen dansen. "Ongevaarlijk was de muze niet, maar ze gaven er wel gehoor aan."
Een van de aantrekkelijke aspecten van de Preek van de leek is dat de dienst allerlei soorten bezoekers naar de kerk lokt. Dat leidde er gisteren onder meer toe dat ook de schriftlezing met een warm applaus werd beloond. Geen probleem, vindt de initiatiefnemer van de reeks, stadsdominee Abeltje Hoogenkamp. "Het blijft een teken van instemming."
MARK MINNEMA Noordhollands Dagblad, 11 december 2009
Liefde & Dorpsgevoel door Zijlstra. Gezien: Het Park, Hoorn 09/12. Tournee.
Zijlstra vertolkt een oer-Noord-Hollands gevoel
Tien jaar is zanger en trompettist Jeroen Zijlstra nu bezig met zijn band, Zijlstra. En bij het zien van "Liefde & dorpsgevoel" moet je concluderen dat hij zijn missie nog steeds trouw blijft. Hij paart jazzmuziek aan het kleinkunstlied, zingt over de zaken van het hart, en keert in zijn liedjes onvermoeibaar terug naar zijn geboortestreek, Wieringen en in het bijzonder het dorpje Oosterland.
Het is veilig, zo'n nieuw programma van Zijlstra. Je weet je wat je krijgt. Maar het verveelt niet, omdat Jeroen Zijlstra niet blijft hangen in oude successen. "Liefde & dorpsgevoel" bestaat geheel uit nieuwe liedjes. Die staan ook op de gelijknamige cd, die door Radio 2 is uitgeroepen tot "Cd van de Week".
Bovendien verandert Zijlstra iedere keer subtiel een beetje van richting. Zo klinkt de vissermanromantiek waarmee hij begon nauwelijks meer door. Daarvoor in de plaats blijkt zijn jeugd op Wieringen steeds meer de inspiratiebron. En wat betreft de liefde: in de ballads schuilt meer bitterheid. Verlaten, verlaten worden, de donkerder kanten van de liefde: ze keren in diverse liedjes terug.
Muzikaal is er ook wel iets veranderd. Door overmacht, kun je zeggen. Saxofonist Rutger Molenkamp kan als gevolg van MS niet meer spelen. Het bepalende geluid van zijn sax klinkt dus niet meer. Op de cd heeft dat tot nieuwe keuzes geleid. Er doen strijkers mee en gitarist Jesse van Ruller speelt op diverse nummers. Live echter zijn ze gewoon met z'n vieren, en ook al is het jammer dat de sax van Molenkamp niet meer klinkt, de band speelt nog even vitaal en vrij als tevoren.
Op het podium blijkt eens te meer dat ze weer een sterke set liedjes bij elkaar hebben. In het openingsnummer 'Randgeval doet Zijlstra zijn belofte gestand dat het altijd jazz zal zijn wat zijn band maakt. Pianist Pieter Jan Cramer krijgt alle ruimte om uit te pakken. Maar met hoorbaar plezier maakt de groep ook uitstapjes naar soul of rhythm 'n blues, zoals het fraaie dronkemanslied "Dwars door het midden". Of "Bazooka Joe", een loflied op de kauwgum uit zijn jeugd. Zijlstra bouwt het uit tot een hilarische sketch over zijn kinderjaren in Oosterland.
We blijven nog even op Wieringen met een loflied op de jazzboerderij van Max Teeuwisse, gegoten in een 'Noord-Hollandse merengue'. In de toegift verwent hij zijn West-Friese publiek met "Kermis in Spanbroek". Dan blijkt wel hoezeer Zijlstra de vertolker is van een oer-(Noord-)Hollands gevoel. Maar hij weet dat boven het regionale uit te tillen. In Brabant of Groningen zal zijn verhaal ook aankomen, en dat is zijn kracht.
ONSTAGE.NL
Zijlstra zindert met jazzy arrangementen - 07-01-2010
Wat doe je als je aan wal krabbelt als zeevisser omdat je liever muziek maakt? Wat doe je als je jazz snapt en er hopeloos verliefd op wordt? Jeroen Zijlstra doet al tien jaar het volgende: hij combineert het ruwe zeebonkgehalte perfect met de ongenaakbare ziel van de jazz. Het resultaat is een prachtige versmelting van rauwe en poëtische muziek met teksten die raken. In zijn nieuwe voorstelling Liefde & Dorpsgevoel brengt Zijlstra met zijn band een compleet nieuw repertoire. Dat levert sterke, jazzy composities op die samen met het schurende stemgeluid van de voormalige visser zorgen voor een krachtig geheel.
De teksten van Jeroen Zijlstra zijn als altijd indringend. Hij zingt over de zee, de liefde en de dood. Dat doet hij al langer, maar het knappe is dat de liederen in Liefde & Dorpsgevoel zowel vernieuwend als vertrouwd klinken. De zanger met zijn knarsende stemgeluid vindt zichzelf samen met zijn getalenteerde muzikanten steeds opnieuw uit, maar behoudt zijn onmiskenbare eigen stijl.
Een groot gemis voor de band is het wegvallen van saxofonist Rutger Molenkamp, die vorig jaar zijn instrument aan de wilgen moest hangen vanwege progressieve MS. Jeroen Zijlstra memoreert het zonder opsmuk maar de tragiek is voelbaar. Wel is Molenkamp nog als componist en geluidsman nauw betrokken bij de voorstelling. Bij de nieuwe arrangementen is gelukkig ruimschoots plaats voor improvisaties van elk van de andere bandleden. Op het podium zorgt dat voor bruisende taferelen waar de vonken van af vliegen. Maar ook ingetogen zijn zanger/trompettist Zijlstra en zijn mannen uitstekend in vorm.
Wie houdt van een opvallende combinatie van ruige jazz en melancholische ballads komt bij Liefde & Dorpsgevoel helemaal aan zijn trekken. De herkenbare sound van Zijlstra wordt in deze nieuwe voorstelling voorzien van een nieuwe muzikale laag. Zijn Nederlandse teksten gaan nergens over de top, hoewel de meezingers soms tegen het randje zijn. Het mooiste blijven toch de liederen over het kleine menselijke geluk en verdriet. Daar is Zijlstra groot mee geworden en hopelijk is zijn inspiratie nog lang niet uitgeput. Tussen alle zangers van eigen bodem staat hij met zijn authentieke geluid inmiddels op grote hoogte. Deze zeevisser hoort op het podium.
Pien Koome
Patrick van den Hanenberg Volkskrant, 25 november 2009
Liefde & Dorpsgevoel door Zijlstra. Gezien: De Kleine Komedie, Amsterdam 22/11. Tournee.
****
Knarsende melodie op mooie, persoonlijke tekst
Jeroen Zijlstra woont het liefst aan de rand van het wad, of aan de rand van de stad, en geniet het meest van het laatste avondlicht. Hij heeft niets met het veilige midden en de volle zon, want aan de onzekere, bijna anarchistische buitenkant kun je de boel beter verkennen.In Randgeval, het openingsnum-mer van zowel de cd (zijn achtste sinds zijn debuut tien jaar geleden) als het gelijknamige theater-concert Liefde & Dorpsgevoel, legt Jeroen Zijlstra meteen zijn beste kaarten op tafel: mooie persoonlijke tekst, knarsende, maar toch vloeiende melodie en veel ruimte voor zijn swingende pianist Pieter Jan Cramer.
Zijlstra wordt steeds beter. De band rond zanger/trompettist Jeroen Zijlstra heeft van Nederlandse kleinkunst-jazz een interessant genre gemaakt, met eigenlijk maar een deelnemer. De muzikale en tekstuele stemmingswisselingen van melancholie naar romantisch realisme maken Liefde & Dorpsgevoel tot een knap werkstuk.
Een enorme domper voor de band is het verlies van saxofonist Rutger Molenkamp, geveld door MS. Gelukkig is hij nog wel componist en zit hij achter het mengpaneel.
Groot en klein komen bij Zijlstra harmonieus samen. Als voormalige zeevisser blijft de hang naar de ruige, weidse zee prominent, maar aan de wal hunkert hij naar het dorp en de kleinschaligheid. Hij beschrijft meesterlijk het jaren zestig-gevoel van de dorpswinkel en Bazooka-kauwgum: "Van Bazooka's kon je roze bellen blazen. Als het misging, zat de kauwgum in je haar."
20-01-2010 Zijlstra - Liefde & Dorpsgevoel in het Posthuistheater, Heerenveen, 94 bezoekers
Dolle boel met een toefje poëzie
Zanger en trompettist Jeroen Zijlstra is al weer een jaar of tien druk bezig, tot groot genoegen van zijn talrijke fans. Hij staat bekend om zijn liedjes van verlangen en om zijn verhalen die vaak uitdraaien op een drieste, dolle boel. Ook gisteravond waren die ingrediënten volop voorhanden tijdens zijn optreden in het Posthuistheater in Heerenveen. Dat gaf hij samen met zijn begeleidingsband bestaande uit Pieter Jan Cramer achter de toetsen, Edwin Wieringa aan de contrabas en slagwerker Naut Ingenhousz. En niet te vergeten Rutger Molenkamp, ook al was de saxofonist slechts aanwezig als regisseur van de muziek. Doordat hij MS heeft, kan hij spijtig genoeg niet meer meespelen. Met hem maakt Zijlstra al een flink aantal jaren vele liedjes.
Jeroen Zijlstra (1958) groeide op in het Noord-Hollandse Wieringen en kwam als visser naar Amsterdam. Hij wilde heel graag trompet spelen. Gaandeweg werd hij zanger van zelfgeschreven teksten. Sommige van zijn liedjes zijn poëtisch, andere blinken uit in rauw levensgevoel. De thema's variëren van de zwalkende visserman tot en met de verlaten geliefde. Zijn programma Liefde en dorpsgevoel dekt wel aardig de lading, al moet je dan wel incalculeren dat onder dorpsgevoel ook welige waanzin moet worden verstaan. Bijvoorbeeld als er een uitzinnig verhaal tevoorschijn komt over zijn jeugd op Wieringen. Dat vertelt hij dan in het Nederlands, maar al improviserend vertaalde hij het gisteravond in het Wierings; omdat Friezen die vorm van het Westfries wel verstaan, zo vond hij. Gaandeweg het verhaal ging zijn moedertaal hem weer steeds beter af. Zonder pardon leidt de zanger je naar allerlei uitersten. Dat verhaal over zijn jeugd mondt uit in de ultieme idiotie van een woest lied over Bazooka Joe kauwgum. Daar was hij in zijn jeugd verslaafd aan. Daarna komt dan meteen een ingrijpend lied over een sterfgeval en begrafenis. Vervolgens krijg je perfect dronkenmansgelal op rijm voorgeschoteld.
CULTUURPODIUM.NL
Jacques Nachtegaal www.cultuurpodium.nl, 22 november 2010
Zijlstra toont zijn liefde voor het echte dorpsgevoel
Door Jacques Nachtegaal - Het Collectief N & P met foto's van Leen Plokkaar
Jeroen Zijlstra is enkele jaren geleden zomaar plots op mijn pad gekomen. Op aanraden van een collega journalist ging ik ook eens kijken bij die voormalig zeevisser die aan land zijn grote liefde vond in de muziek. En dan vooral de jazz en blues. Zijlstra bleek een belevenis. Sindsdien probeer ik zoveel mogelijk zijn carrière te volgen. Vandaar dat ook zijn theatertournee 'Liefde & Dorpsgevoel' mijn volledige aandacht had. De avond was uniek, buiten stormde het en was het bitter koud, in de intieme theaterzaal spetterde Zijlstra en je kreeg het langzaam warm. Zijlstra is een ervaring. Misschien omdat hij altijd het rauwe ongepolijste bijna hoekige van die zeebonk heeft gehouden. Geen gladde babbels en mooi gepolijste liedjes. Ook in 'Liefde & Dorpsgevoel' weet Jeroen Zijlstra met zijn geweldige begeleiders de toon goed te zetten.
Hij creëert een sfeer die precies past in de middengrote en kleine theaterzalen, intiem en persoonlijk. Af en toe krijg je werklelijk het gevoel dat Jeroen daar alleen voor jou staat te zingen en spelen. Natuurlijk schuwt hij geen moment om op pakkende wijze de trompet te beroeren. Dan weer liefelijk en warm, dan weer ongecompliceerd en rauw zoals het leven zelf ook is. En dan die teksten van zijn chansons, die raken je diep in het hart. Ze zijn kleine ongeslepen diamanten, geen glad glibberige rijmdwangmatige bla bla. Nee, simpelweg begrijpelijk en invoelbare woorden die de emotie laten spreken. Jeroen Zijlstra is die stoere zeebonk die als je hem de ruimte laat iets zo mooi en gemeend kan overbrengen dat het je wel moet raken. Hij lijkt de muzikale personificatie van die stoere zeebonken die huilen met het Fisherman Friend snoepje in de mond. Stoere kerels maar met het hart op de tong en bovenal geëmotioneerd.
Zijlstra zingt over het leven van alledag en de kleine dingen die ons onbewust bezighouden, over het leven op zee en laat daarbij de zaal als koor opdraven om deel te nemen aan zijn lied 'Knippie, Bakkie' en de zaal doet mee, je kunt gewoon niet anders want al na enkele nummers ben je verkocht en voor de rest van je leven verknocht aan deze troubadour. Jazz uit de kop van Noord Holland, Den Oever om precies te zijn, daar waar hij zijn jeugd sleet en hij zijn eerste kauwgom at, 'Bazooka Joe' natuurlijk bezingt hij die ervaring met de smaak van vroeger. Je proeft die klapkaugom zelfs weer een beetje.
En tussen neus en lippen door, maar niet zo maar terloops vertelt Jeroen dat Rutger Molenkamp, zijn saxofonist, vanwege MS de sax niet meer kan bespelen. Rutger blijft overigens nog wel bij de band betrokken. Als geluidstechneut en arrangeur en componist wat direct met een muzikale hommage door Jeroen wordt omlijst. Tot slot van de voorstelling vanzelfsprekend de toegiften met daarin direct een van de hoogtepunten van de voorstelling de akoestische versie van 'Durgerdam slaapt'. Zijlstra mag wat mij betreft genoemd worden in de rij Ramses Shaffy, Maarten Van Roozendaal en Bram Vermeulen, hij past er mooi tussen.
Tijdens 'Liefde & Dorpsgevoel' wordt Jeroen Zijlstra muzikaal bijgestaan door: Pieter-Jan Cramer - toetsen, accordeon en zang, Edwin Wieringa - basgitaar en contrabas en Nout IngenHousz - drums en zang
